“Acı Matriyarka” Ne Demek?

İnternet ortamında 2017’nin Kasım ayından beri kullandığım bir rumuz, Acı Matriyarka. Peki anlamı nedir? Neden bu nicki seçtim?

Genellikle feminist yazılarda “patriyarka” sözcüğünü sıklıkla duymuşsunuzdur. Türkçe karşılığı ataerkidir. Patriyarka ya da ataerki, erkek egemenliğidir. Erkeklerin birincil güce sahip olduğu ve siyasi liderlik, ahlaki otorite, sosyal ayrıcalık ve mülkiyetin kontrolü rollerinde egemen olduğu sosyal sistemdir.

Matriyarka ise tam tersi oluyor. Yani Türkçe karşılığıyla anaerki, kadın egemenliği. TDK Sözlüğü‘nde “soyda temel olarak anayı alan ve ailede çocukları ana soyuna mal eden ilkel bir toplum düzeni” olarak tanımlanıyor.

Peki ben ideolojik manada mı seçtim? Yani anaerkil toplum yanlısı mıyım? Hayır. Çok daha basit nedenleri var.

• “Matriyarka” sözcüğünü söylemek çok zevkli geliyor. Tekerleme gibi. Fonetiği güzel.
• Ad aktarması yaparak “güçlü kadın” manasında kullanıyorum.

Yani “acı matriyarka”, “acı çeken güçlü kadın” demek.

Nick olarak seçmeden önce bu adı içeren bir roman yazmak istiyordum. Hatta romanın tam adı Matriyarkanın Ölümü olacaktı ve İlk Çağ’dan Orta Çağ’a geçerken kadınların toplum içindeki konumunu giderek kaybetmesini, kadın düşmanlığının yükselişini konu edinecekti. Ancak yeterince ilham toplayamadım ve vazgeçtim. O aralar internet âleminde canımı sıkan bir olay oldu. Arkadaşım sandığım kişilerle (sanalda) bozuştum ve arkamdan konuştular, ben de bunu kafama taktım ve değişmeye karar verdim. Artık eskisi kadar “minnoş” biri olmayacak, güçlü duracaktım. Zaten eski nickim Gizolata’ydı ve çok çocuksu geliyordu. Acı Matriyarka da üzerime cuk oturdu.

Bir de sitenin mottosu var, “taş duvarlı şatolardan nötron pillerine” diye. Onun anlamını da şuradan okuyabilirsiniz.

❁

Geçen aylarda bu rumuz ile ilgili hoş bir tesadüfle karşılaştım.

İlk göz ağrım Papatya Tarlasında Rönesans olduğu için en sevdiğim çiçek papatyadır. Peki papatyanın bilimsel ismi nedir?

Matricaria chamomilla.

Benim inanılmaz derecede hoşuma gitti.

Aslında papatyanın bir sürü türü var, bellis perennis gibi. Matricaria da papatya cinslerinden biri.